Osmanlı ülkesi Endonezya (Açe-Aceh)

Akın KAZIKLI / Tayland'tan yazıyor
akazikli@web.de

Benim Osmanlı ve Anadolu tarihine olan ilgimi yakın dostlarım bilir ama yukarıdaki başlığın tarihi bir gerçek olduğunu 16.Ocak 2004 tarihinde Bangkok'ta Tayland Büyükelçimiz Sayın Mümin ALANAT beyi ziyaretimde öğrendim. Daha önce nedense hiç duymamıştım.

Tayland' ta indikten sonra kendim ve BUSİAD (Bursa Sanayici ve İş Adamları Derneği) adına Büyükelçiliğimizi ziyaret etmek için telefon ettim. Bana 2.Katip Sayın Burak Ali Karacan beyi bağladılar. Samimi bir konuşmadan sonra, beni arayıp randevu için bilgi vereceklerini söylediler. Akşama doğru bu randevuyu direk olarak Sayın Büyükelçimiz Mümin ALANAT beyin şahsen arayarak vermesi beni hem şaşırttı hem de çok önere etti.

Son derece samimi havada geçen görüşmemizde Busiad adına flamamızı kendilerine takdim ettim ve uzun zamandan beri kurulmasını istediğim Tayland-Türk iş adamları derneği kuruluşu hakkında bilgi aldım. Sayın Büyükelçimiz yatırımcı ve iş adamlarına Tayland hükümetinin yaptığı yardımları anlattı ve bu konudaki düşüncelerini söyledi. Hatta genç iş adamlarının bu gibi ülkelere gitmesi için bizim derneklerimizin ve benzeri kuruluşların maddi ve manevi yol gösterici olmalarının gerekliliğini örnekler vererek anlattı. Bu arada da yukarıda bahsettiğim tarihi olayı anlattı.. Daha sonra ben merakla konuyu araştırdım. Bulduğum bazı bilgileri Sayın Büyükelçimizin bana anlattığına ilave ederek aktarıyorum.

Bugünkü adıyla adalar ülkesi Endonezya'nın (eski adı ile Açe veya Aceh) bir Osmanlı toprağı olduğunu acaba kaç kişi biliyor.

Osmanlı Devletinin en kuvvetli zamanı olan Kanuni Sultan Süleyman zamanında İslam olan Aceh hükümdarı İstanbul'a bir elçi göndererek Portekizlilerin kendilerini işgal etmeye çalıştığını anlatır ve Padişah seferde olduğu için Sadrazam Sokulu Mehmet Paşa'ya "Sultanım, şu andan itibaren Aceh sizin toprağınızdır, gereğini yapınız" der ve o andan itibaren ilhak ettiklerini acil olarak yardım gönderilmesini talep eder. Kanuni 13. ve son seferi olan Zigetvar'da vefat edince yerine geçen 2.Selim (1566-1574) KURDOĞLU HIZIR REİS** kumandasında 22 parçadan oluşan bir filoyu, asker,teknik eleman ve malzeme ile birlikte 1568 senesinde Sumatra seferi adı ile gönderir. Ayni zamanda Portekiz' e de haber göndererek Aceh Devletinin kendi korumasında olduğunu, eğer yanlış yaparlarsa Portekiz'i vuracaklarını iletir. Portekizliler hiçbir saldırıda bulunmazlar ve Kurtoğlu Hızır Reis yaklaşık bir sene sonra Aceh hükümdarına Padişahın fermanını ve yardımını ulaştırır. Aceh'liler kendilerini Sultanlar gibi karşılarlar. Leventlerin bir kısmı orada kalır ve yerleşir. Ta ki Osmanlının zayıf zamanında Hollanda'nın ACEH' i işgaline kadar Açe bir Osmanlı toprağı olarak kalır.

Bugün birçok Endonezyalı dedelerin Türk olduğundan kıvançla bahsediyormuş. Götürdükleri toplardan bazıları Hollandalılar tarafından eritilip çan yapılmış ama hala bazılarının üzerinde Osmanlı amblemi duruyormuş.

İnşallah kısmet olursa gidip kendi gözlerimle görürüm.

----

** KURTOĞLU HIZIR REİS : Kanuni Sultan Süleyman'ın Rodos Muhasarasında, Kurdoğlu Müslihiddin Reis, Türk Donanması'na kumanda ediyordu. Müslih Reis, Barbaros Hayreddin Paşa'nın çok eski bir dostu ve silah arkadaşıydı.
Oğluna (Büyük Ustasının) adını koyan ve Dünya denizlerine, yeni bir (Hızır Hayreddin) kazandıran, işte bu Müslih Reis'tir.
Süveyş Kaptanı (veya Hind Kaptanı) görevinde, uzun yıllar hizmet eden (Kurdoğlu Hızır Reis)' in bilhassa Endonezya Seferleri, çok anlamlı geçmiştir.
Kurdoğlu'nun görevi, Kızıldeniz ile Amman, Basra ve Aden körfezlerindeki, Türk Donanmasına kumanda etmekti. Rütbesi (Sancakbeyliği) derecesinde olup, emirleri doğrudan (Divânı Hümâyûn) dan almaktaydı. Yani Kaptânı Deryâ emrinde değildi. Mısır Eyâleti de, bu Donanmayı finanse etmekteydi. Amirallik Merkezi, Süveyş Limanı idi. .